Jak uniknąć ćwiczeń wojskowych, porady dla osób z problemami zdrowotnymi lub w innych wyjątkowych sytuacjach

Wniosek o zamianę kategorii wojskowej – pogorszenie stanu zdrowia

Dopóki ma Pan kategorię wojskową A, dopóty może Pan spodziewać się powołania, bez względu na okoliczności zdrowotne, jakie Pan opisuje.

Dla organu wojskowego kluczowa jest kategoria wojskowa. Gdy stan zdrowia osoby się pogarsza, musi ona zawnioskować pisemnie do komisji wojskowej o powołanie ponownie komisji, załączyć dokumentację wskazującą na zmiany w stanie zdrowia i zawnioskować o zmianę kategorii. Zostanie powołana komisja, która ponownie Pana zbada i ustali, czy faktycznie zmienić kategorię na niższą. Przy czym z powołania do wojska w czasie nie tylko pokoju, ale i wojny zwolni tylko kategoria E. Ta zaś jest nadawana w najcięższych schorzeniach, ich lista jest wskazana w rozporządzeniu MON z dnia 7 czerwca 2022 r. w sprawie orzekania o zdolności do służby wojskowej i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach. Kategoria D nie zwolni z powołania w czasie wojny.

Zamiana terminu ćwiczeń wojskowych z ważnego powodu

Jeśli zatem dostanie Pan powołanie i kategorii nie zmieni, bo nadal będzie to kategoria A, nie ma szans, by odwołać się od obowiązku odbycia ćwiczeń wojskowych (można próbować przesunąć ich termin z jakiś wyjątkowo ważnych przyczyn, np. prowadzenie własnej firmy czy zaplanowany zabieg, ale nie można wyłączyć tego obowiązku, czy powołania w czasie mobilizacji lub wojny.

Służba zastępcza

Wyjściem z sytuacji jest odbycie tzw. służby zastępczej. Służba zastępcza polega na:

1) wykonywaniu prac na rzecz ochrony środowiska, ochrony przeciwpożarowej, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, opieki nad osobami z niepełnosprawnościami albo bezdomnymi oraz na rzecz administracji publicznej i wymiaru sprawiedliwości przez podlegających obowiązkowi służby wojskowej, którym przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne nie pozwalają na pełnienie tej służby;

2) pełnieniu służby w formacjach uzbrojonych niewchodzących w skład Sił Zbrojnych, zwanych dalej „formacjami uzbrojonymi”.

Pełnienie służby zastępczej jest równoznaczne ze spełnianiem obowiązku zasadniczej służby wojskowej przez osoby podlegające jej odbyciu. Służbę zastępczą można pełnić wyłącznie w okresie trwania obowiązku pełnienia zasadniczej służby wojskowej. Regulują ją szczegółowo art. od 559 do 589 ustawy o obronie Ojczyzny. Osobie odbywającej służbę zastępczą przysługuje z tytułu pełnienia tej służby świadczenie pieniężne w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w okresie pełnienia służby zastępczej w podmiocie.

Wszak ustawa o obronie Ojczyzny wskazuje w art. 2 pkt 36 lit. c, że ilekroć w ustawie jest mowa o uregulowaniu stosunku do służby wojskowej, rozumie się przez to odbycie służby zastępczej i przeniesienie do rezerwy osoby, która ją odbyła, a art. 4 ust. 2, że spełnianie obowiązku służby wojskowej może nastąpić również przez odbywanie służby zastępczej. Służba zastępcza trwa jednak aż 18 miesięcy lub 12 miesięcy, gdy jest odbywana w formacjach uzbrojonych.

Wnioski

Jak Pan widzi, najlepsza opcja to odbycie służby zastępczej, ale ta jest długa. Inna opcja to zmiana kategorii, jednak by mieć kategorię E czy choćby D (zwolnienie na czas pokoju, ale nie mobilizacji i wojny) trzeba wykazać naprawdę te najpoważniejsze schorzenia. Można też każdorazowo w razie powołania wnosić o odroczenie, ale tu nie ma pewności, czy organ na odroczenie zgodę wyrazi.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny - Dz.U. 2022 poz. 655

2. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 7 czerwca 2022 r. w sprawie orzekania o zdolności do służby wojskowej i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach, Dz.U. 2022 poz. 1243

3. Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, Dz.U. 2002 nr 200 poz. 1679

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.