Godziny ponadwymiarowe zawodowego żołnierza

• Data: 2025-06-17 • Autor: Marta Handzlik

Jestem żołnierzem zawodowym, pytanie dotyczy godzin ponadnormatywnych. Mój tydzień pracy składa się z poniedziałku, wtorku, środy. każdy po 8 godzin pracy. W czwartek przyjeżdżam do pracy na godzinę 7 i jadę zabezpieczać zajęcia dla żołnierzy którzy, ćwiczą. Zajęcia zawsze trwają 24 godziny i kończą się w piątek o godzinie 7 rano – po czym jadę do domu. Czy należą mi się godziny ponadnormatywne za wykonywanie pracy od godziny 15 w czwartek do 7 w piątek (16 godzin) do odebrania?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Godziny ponadwymiarowe zawodowego żołnierza

Wymiar czasu służby żołnierzy zawodowych

Zgodnie z art. 60 ust. 4 ustawy z dnia 11 września 2003 roku o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych „wymiar czasu służby żołnierzy zawodowych jest określony ich zadaniami służbowymi”.

Zadania służbowe żołnierzy zawodowych powinny być ustalane przez przełożonych w sposób pozwalający na ich wykonywanie w ramach czterdziestu godzin służby w tygodniu.

Wykonywanie zadań służbowych nie może przekraczać przeciętnie czterdziestu ośmiu godzin w tygodniu, w czteromiesięcznym okresie rozliczeniowym. W zamian za czas służby przekraczający czterdzieści godzin służby w tygodniu, żołnierzowi zawodowemu przysługuje czas wolny od służby w takim samym wymiarze.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 26 czerwca 2008 r. w sprawie czasu służby żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 122 poz. 786) przez:

  • dyżur – rozumieć należy trwający dwadzieścia cztery godziny lub wielodniowy dyżur bojowy, operacyjny, ratowniczy lub inny wprowadzony rozkazem dowódcy jednostki wojskowej;
  • etatowy dyżur – dyżur w stałym systemie dyżurów pełnionych przez żołnierzy w ramach obowiązków wynikających z zajmowanego stanowiska służbowego w powołanych do tego celu jednostkach organizacyjnych oraz podobnych etatowych służbach operacyjnych i dyżurnych;
  • służbę dyżurną – trwającą od dwunastu do dwudziestu czterech godzin służbę garnizonową, wewnętrzną, wartowniczą, patrolową, konwojową i asystencyjną lub operacyjną.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Służba dyżurna lub dyżur w dniu ustawowo wolnym od służby

Przełożeni ustalają zadania służbowe żołnierzy w sposób pozwalający na wykonywanie tych zadań w pięciodniowym tygodniu służby, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, w dniach od poniedziałku do piątku, w godzinach od 7.30 do 15.30.

Żołnierza wyznaczonego do pełnienia służby dyżurnej lub dyżuru trwającego co najmniej dwadzieścia cztery godziny zwalnia się z wykonywania innych zadań służbowych w dniu rozpoczęcia i zakończenia tej służby lub dyżuru.

Żołnierzowi, który pełnił służbę dyżurną lub dyżur w dniu ustawowo lub dodatkowo wolnym od służby, w wymiarze co najmniej ośmiu godzin, udziela się za ten dzień czasu wolnego w wymiarze jednego dnia.

Żołnierzowi, który pełnił służbę dyżurną lub dyżur w dniu ustawowo lub dodatkowo wolnym od służby, w wymiarze mniejszym niż określony w ust. 1, udziela się za ten dzień czasu wolnego w wymiarze równym liczbie godzin pełnienia tej służby lub dyżuru.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Rozkład czasu służby dla żołnierzy pełniących etatowe dyżury

Dowódca jednostki wojskowej ustala rozkład czasu służby dla żołnierzy pełniących etatowe dyżury, opracowując plany dyżurów na kolejne dwudziestoośmiodniowe okresy, tak aby na każdego z nich przypadało łącznie po sto sześćdziesiąt godzin służby, w tym:

  • sześć etatowych dyżurów;
  • sześć godzin szkolenia doskonalącego;
  • dziesięć godzin do dyspozycji dowódcy jednostki wojskowej.

Żołnierzowi pełniącemu więcej niż sześć etatowych dyżurów w dwudziestoośmiodniowym okresie za każdy dodatkowy dyżur przysługuje zwolnienie z jednego dyżuru w kolejnym dwudziestoośmiodniowym okresie albo w najbliższym czteromiesięcznym okresie rozliczeniowym.

Dzień wolny dla żołnierza za dodatkowe dyżury

W razie braku możliwości zwolnienia z dyżuru dowódca jednostki wojskowej może udzielić żołnierzowi, za jego zgodą, czasu wolnego w wymiarze jednego dnia.

Terminy wykorzystania czasu wolnego w zamian za wykonywanie zadań służbowych dowódca jednostki wojskowej lub osoba upoważniona przez tego dowódcę określa w swoim rozkazie lub decyzji, uwzględniając potrzeby służbowe lub uzasadnione potrzeby żołnierza.

Podsumowując – w mojej opinii Pana zadania są na gruncie ustawy traktowane jako etatowy dyżur, a więc nie powstają z tego tytułu nadgodziny. Przysługuje Panu za to zwolnienie z jednego dyżuru, jeśli w 28-dniowym okresie rozliczeniowym miałby ich Pan więcej niż 6.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Wojtek – plutonowy z jednostki w Chełmie
Wojtek ma ustalony harmonogram służby od poniedziałku do środy po 8 godzin dziennie. W czwartek rano przyjeżdża do jednostki i wyjeżdża zabezpieczać ćwiczenia terenowe. Wraca do domu dopiero w piątek o 7 rano. Choć fizycznie pracuje wtedy 24 godziny, zgodnie z przepisami traktowane jest to jako etatowy dyżur. O ile nie przekroczy sześciu takich dyżurów w 28-dniowym okresie, nie przysługują mu dodatkowe godziny wolne.

 

Michał – starszy szeregowy z garnizonu w Orzyszu
Michał od trzech tygodni pełni cotygodniowy dyżur zabezpieczający nocne strzelania. Trwa on od czwartku 7:00 do piątku 7:00. To jego siódmy taki dyżur w bieżącym okresie rozliczeniowym. Tym razem dowódca wydał mu rozkaz zwalniający go z jednego dyżuru w następnym miesiącu – zgodnie z przepisami o etatowych dyżurach.

 

Tomasz – porucznik odpowiadający za szkolenie
Tomasz nie tylko przygotowuje plany ćwiczeń, ale też osobiście nadzoruje ich przebieg w terenie. Zdarza się, że służba trwa od rana w czwartek do rana w piątek. Nie żąda za to nadgodzin, bo wie, że jako etatowy dyżur ten czas nie podlega dodatkowej rekompensacie. Gdy jednak dyżur przypada mu siódmy raz w cyklu, otrzymuje dzień wolny, który sam może ustalić z przełożonym.

Podsumowanie

Pełnienie przez żołnierza zawodowego etatowego dyżuru, nawet jeśli trwa on 24 godziny, nie skutkuje automatycznym naliczeniem nadgodzin. Przepisy jasno wskazują, że czas służby żołnierzy opiera się na realizacji zadań, a za dodatkowe dyżury przysługują dni wolne dopiero po przekroczeniu określonego limitu. Kluczowe jest więc monitorowanie liczby dyżurów w okresie rozliczeniowym oraz przestrzeganie zasad określonych w rozkazach dowódców jednostek.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy w sprawach związanych z czasem służby, należnymi dniami wolnymi lub innymi kwestiami prawnymi dotyczącymi wojska? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online – szybko, dyskretnie i bez wychodzenia z domu. Nasi prawnicy specjalizują się w prawie wojskowym i chętnie odpowiedzą na Twoje pytania, pomogą zinterpretować przepisy i wskażą możliwe rozwiązania.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »